Schelhaas Landelijk Wonen introduceert: Verkoopklaar

Na een vrij rustige periode trekken de marktomstandigheden voor de verkoop van melkveebedrijven aan. Er is een goede vraag naar bedrijven met een gemiddelde omvang en er is ook vraag naar wat grotere bedrijven. Wij merken dat er veel reacties komen op nieuw aangeboden melkveebedrijven. De afgelopen periode was het aanbod aan goede bedrijven redelijk beperkt. Het huidige nieuwe aanbod van courante melkvee bedrijven roept meer reacties op dan in de voorgaande periode. De vraag komt vanuit verschillende achtergronden, o.a. vrijwillige bedrijfsverplaatsing, verplaatsing voor natuurontwikkeling of uitbreiding van het bedrijf met een extra locatie.

De aanleiding om het bedrijf te koop aan te bieden is zeer divers. Vaak is er geen bedrijfsopvolger en is sprake van bedrijfsbeëindiging. Soms is er onvoldoende toekomst perspectief op de thuis locatie waardoor bedrijfsverplaatsing wordt overwogen. De melkprijs is de afgelopen periode niet echt hoog geweest en de algehele politieke situatie met betrekking tot steeds veranderende wet- en regelgeving alsmede het stikstof beleid doet partijen soms ook besluiten de boerderij te koop aan te bieden. Onze verwachting is dan ook dat het aanbod aan melkveebedrijven in het noorden van het land zal blijven.

De marktomstandigheden voor landbouwgronden is de laatste jaren goed geweest. Grotere akkerbouwbedrijven willen nog steeds investeren in grond. De grondgebondenheid in de melkveehouderij sector gaat ook een steeds nadrukkelijker rol spelen waardoor melkveehouders zich ook op de grondmarkt begeven. De regelgeving sturend op grondgebonden melkveehouderij versterkt de positie van grondgebonden bedrijven ten opzichte van intensievere bedrijven.
De drang bij melkveehouders naar grondgebondenheid zal in de toekomst intensieve bedrijven in beweging brengen om te verplaatsen van een intensief gebied met weinig ruimte naar een extensiever gebied met meer ontwikkelingsruimte. De grote grondprijs verschillen tussen het noorden en de rest van Nederland zijn echter grotendeels verdwenen waardoor bedrijfsverplaatsingen ook weer worden bemoeilijkt.
Het stelsel van fosfaatrechten met hoge afschrijving / aflossingsverplichtingen bij financiering van de rechten beperkt echter de groei mogelijkheden in de melkveehouderij sector waardoor de vraag naar landbouwgrond vanuit de melkveehouderij is afgenomen ten opzichte van een aantal jaren terug. Onze verwachting is dat de waarde ontwikkeling van percelen grond op peil zal blijven, mede als gevolg van de lage rente.

Door de tweedeling tussen akkerbouw en veehouderij kunnen er plaatselijk grote verschillen voorkomen in grondprijzen. Grotere en goed gemechaniseerde akkerbouwerbedrijven zijn bereid
steeds grotere afstanden af te leggen voor goede en grote percelen landbouwgronden.

Ook is er overheidsgeld beschikbaar voor natuur aankopen waardoor bedrijfsverplaatsingen in het kader van natuurontwikkeling ook plaats blijven vinden.

De financiering wordt wel steeds lastiger. Voor de aflossing op grond stellen banken hogere eisen dan in het verleden. Om een gezond bedrijf te behouden, moet er afgelost worden op grond. Daarnaast zullen alternatieve financieringsvormen vaker voorkomen. De komende jaren zullen waarschijnlijk meer ondernemers hun activiteiten staken. Het is maar de vraag of de blijvende ondernemers deze te koop aangeboden gronden kunnen financieren hetgeen de alternatieve wijze van financiering van grond kan stimuleren zoals geliberaliseerde pacht en erfpacht.