Fosfaatrechten

Schelhaas Makelaardij is één van de 5 gerenommeerde NVM agrarische makelaars van Nederland, die u ondersteunt bij koop of verkoop van uw fosfaatrechten. Dit doen wij als deelnemer van ‘’De Fosfaatstroom’’. Met kennis en expertise voorzien we u van deskundig advies. Zij bemiddelen bij de succesvolle aankoop en verkoop van uw fosfaatrechten; rechtstreekse boer-boer transacties. Voor meer informatie kunt u kijken op: fosfaatstroom.nl of neem contact op met onze collega René Eijsink.

Bent u melkveehouder en wilt u groeien, uw bedrijf efficiënter maken of zelfs uw bedrijf verkopen? Dan krijgt u te maken met fosfaatrechten. Ze bepalen hoeveel vee u mag hebben en zijn dus direct van invloed op uw bedrijfsvoering. Bij Schelhaas Makelaardij helpen we u graag met de koop en verkoop van uw fosfaatrechten.

Wat zijn fosfaatrechten?

Elke melkveehouder in Nederland heeft te maken met fosfaatrechten. Met deze rechten mag u een bepaalde hoeveelheid fosfaat per jaar produceren.. Voor al het vee dat u houdt moet u voldoende fosfaatrechten hebben. Heeft u te weinig? Dan mag u minder vee houden of moet u fosfaatrechten kopen van andere melkveehouders. Als u meer fosfaat produceert dan waar u de rechten voor heeft, dan loopt u risico op een boete. Deze boetes lopen op tot € 10.000 à € 20.000 (afhankelijk van hoe groot het tekort aan fosfaatrechten is). 

Voor welke dieren heeft u fosfaatrechten nodig?

Fosfaatrechten gelden voor alle dieren onder de categorieën 100, 101 en 102. Dit zijn melk- en kalfkoeien, inclusief jongvee dat bestemd is om melkkoe of zoogkoe te worden. Droogstaande koeien hebben ook fosfaatrechten nodig, zelfs als ze tijdelijk op een niet-melkveebedrijf zijn. Heeft u vleesvee dat nooit zal kalven en alleen voor de vleesproductie wordt gehouden? Daarvoor heeft u geen fosfaatrechten nodig.

Wat is het belang van het fosfaatrechtenstelsel?

Doordat de Nederlandse fosfaatproductie te hoog was, heeft de overheid op 1 januari 2018 fosfaatrechten ingevoerd voor alle melkveebedrijven. Met dit fosfaatrechtenstelsel wil de overheid dat Nederland voldoet aan de Europese normen voor de fosfaatproductie. 

Fosfaat is een belangrijke voedingsstof voor planten, maar teveel fosfaat in de bodem is schadelijk voor het milieu en de waterkwaliteit. Door het aantal fosfaatrechten te beperken, wil de overheid voorkomen dat er teveel fosfaat in de bodem terechtkomt.

Handel in Fosfaatrechten

Omdat niet alle boeren evenveel fosfaat nodig hebben, zijn fosfaatrechten vrij verhandelbaar. Dit betekent dat melkveehouders fosfaatrechten kunnen kopen van andere melkveehouders, of kunnen verkopen als ze minder fosfaat nodig hebben. Zo helpen boeren elkaar om binnen de fosfaatrechten te blijven en wordt de melkveehouderij als geheel efficiënter met fosfaat.

Fosfaatrechten kopen

Heeft u als melkveehouder meer fosfaatrechten nodig? Koop ze dan van een andere melkveehouder. Zo kunt u uw melkveehouderij laten groeien, meer produceren, efficiënter werken en boetes voorkomen.

Fosfaatrechten verkopen

Heeft u fosfaatrechten die u niet gebruikt? Dan kunt u deze verkopen aan een andere melkveehouder. U helpt daarmee andere boeren die fosfaatrechten nodig hebben om te groeien of te voldoen aan de regels.

Fosfaatrechten leasen

U kunt fosfaatrechten ook tijdelijk leasen van een andere melkveehouder. Leasen is een vorm van overdracht van fosfaatrechten, net zoals kopen en verkopen – maar dan tijdelijk, waarvoor u een leasevergoeding krijgt. Dit is een handige optie als u extra fosfaatrechten nodig heeft voor een korte periode

De prijs van fosfaatrechten

De prijs van fosfaatrechten wordt bepaald door vraag en aanbod. Is er een grotere vraag naar fosfaatrechten dan het aanbod? Dan stijgt de prijs. Omgekeerd daalt de prijs als er meer fosfaatrechten zijn waar minder vraag naar is. Op deze manier is de prijs van fosfaatrechten altijd in beweging. Wel zien we dat de prijs van fosfaatrechten in 2024 het laagste punt ooit heeft bereikt. 

Regels voor de handel in fosfaatrechten

Of u nu fosfaatrechten wilt kopen, verkopen of leasen: er zijn een aantal regels waar u zich aan moet houden. Deze regels houden de handel in fosfaatrechten eerlijk en transparant en voorkomen misbruik van het systeem. 

• Als u fosfaatrechten koopt, verkoopt of least, moet u dit altijd laten registreren bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Zo wordt officieel vastgelegd wie de nieuwe eigenaar is.
• Per jaar mag u maximaal 10% van uw fosfaatrechten overdragen. Dit betekent dat u jaarlijks niet meer dan 10% van uw totale rechten mag verkopen of leasen. 
• Fosfaatrechten mogen alleen worden gebruikt voor het houden van melkvee.

Afroming van fosfaatrechten: hoe zit dat?

Bij de overdracht van fosfaatrechten vindt afroming plaats door de RVO. Dit betekent dat de overheid 10% van de rechten inhoudt bij een overdracht (zowel koop als lease). 

Dit afromingspercentage gaat mogelijk in de toekomst omhoog: het plan is om dit percentage te verhogen naar 30%. Deze wetswijziging zou dan vanaf 1 januari 2025 ingaan.. 

Er zijn uitzonderingen

Er zijn een aantal uitzonderingen op de afromingsregeling. In de volgende gevallen vindt er geen afroming plaats:

1. Bedrijfsoverdracht of samenvoeging. Wordt een melkveebedrijf overgenomen door een nieuwe eigenaar, of voegen twee bedrijven samen? Dan vindt er geen afroming van fosfaatrechten plaats.
2. Erfopvolging. Draagt u fosfaatrechten over aan directe familieleden? Dan is er ook geen afroming en blijven de rechten binnen de familie zonder verlies.
3. Teruglease in hetzelfde jaar. Als u fosfaatrechten leaset en deze binnen hetzelfde jaar terugkrijgt, is er geen afroming op de teruglease. U kunt ze van één bedrijf ontvangen of verdelen over meerdere bedrijven. Deze afromingsvrije lease geldt voor maximaal 100 kg fosfaatrechten per jaar.

Er zijn ook situaties waarin er geen afroming plaatsvindt als u de fosfaatrechten aan uzelf overdraagt. Kijk voor meer details op de website van de RVO. 

Hoe zijn de fosfaatrechten verdeeld?

Vraagt u zich af: waar is de verdeling van de fosfaatrechten in 2018 op gebaseerd? Op 2 juli 2015 was er een peildatum waarin de veestapel en de melkproductie is vastgelegd. Zo had de overheid de tijd om alle gegevens te verzamelen en de fosfaatrechten eerlijk te verdelen.

Niet iedere melkveehouder kreeg dus evenveel fosfaatrechten in 2018. Bedrijven met meer vee kregen bijvoorbeeld meer fosfaatrechten toegewezen. En bedrijven die per koe meer melk produceren, kregen ook meer fosfaatrechten. 

Is er een quota?

Er is een landelijk fosfaatplafond. Dit plafond bepaalt hoeveel fosfaat er in totaal in Nederland mag worden geproduceerd door de melkveehouderij. De fosfaatrechten die in 2018 zijn uitgegeven, mogen samen niet meer fosfaat produceren dat dit plafond toestaat.

Einddatum? Misschien niet…

Er is een mogelijke einddatum voor fosfaatrechten, die momenteel is vastgesteld op 31 december 2027. Dat zou betekenen dat melkveehouders vanaf 1 januari 2028 geen fosfaatrechten meer nodig hebben om melk te produceren. Toch is het mogelijk dat de fosfaatrechten ook na 1 januari 2028 blijven bestaan.

Hulp bij uw fosfaatrechten nodig?

Of u nu meer rechten nodig heeft om uit te breiden, of juist rechten wilt verkopen omdat u stopt of minder vee gaat houden: het is belangrijk om goed geïnformeerd te zijn. Als gerenommeerd agrarisch makelaarskantoor begeleiden wij u bij het kopen, verkopen of leasen van fosfaatrechten. Met onze ervaring en kennis zorgen wij ervoor dat u de beste keuzes maakt voor uw boerderij.

Bij Schelhaas Makelaardij hebben we altijd fosfaatrechten beschikbaar, hebben we een groot klantenbestand en kunnen we snel boeren benaderen. Onze aanpak is transparant, zodat u altijd weet waar u aan toe bent. 

Productierechten

Bent u op zoek naar een bemiddelaar met betrekking tot andere productierechten? Wij zorgen ook in de juiste bemiddeling in betalingsrechten, varkens- en pluimveerechten, aandelen Avebe en Suikerquotum en LLB’s.